Resmi Adý: Azerbaycan Cumhuriyeti
Baðýmsýzlýk Tarihi: 30 Aðustos 1991
Yeri: Kafkaslarda yer alan Azerbaycan Cumhuriyeti’nin batýsýnda Ermenistan, kuzeybatýsýnda Gürcistan, doðusunda Hazar Denizi, kuzeyinde Rusya Federasyonuna baðlý Daðýstan, güneyinde Ýran, güneybatýsýnda Türkiye bulunmaktadýr. 44-52 doðu boylamlarý, 38-42 kuzey enlemleri arasýnda yer almaktadýr.
Baþkenti: Bakü (Nüfus: 2.100.000)
Yüzölçümü (km²) : 86.600
Önemli Þehirleri: Gence, Sumgayýt, Kuba, Mingeçevir, Alibayramlý, Þusa, Þeki, Lankeran.
Dili: Türkçe
Para Birimi: Manat
Önemli Nehirleri: Kür, Aras, Alazani, Samur, Terter, Kanýk, Genceçay ve Beylegan
Önemli Gölleri : :Dünyanýn en büyük gölü Hazar Denizi (Yüzölçümü 400.000 km2, derinliði 1025 m), Sarýsu, Aðgöl, Aðzýbirçala, Mehman,Büyükþor, Hacýkabul.
Ýklimi: Kuru ve subtropikal karakterdedir. Kuzey bölgesinde kuru karasal iklim hâkimdir.
Yeraltý Kaynaklarý: Petrol, doðalgaz, kurþun, çinko, bakýr, demir cevheri, barit, alünit, kobalt, arsenik, mermer, kireç taþý, siyanit, maden ve kaya tuzu.
Temel Tarýmsal Ürünleri: Üzüm, pamuk, tütün, çay, patates, sebze ve meyve.
Temel Sanayi Dallarý: Petrol araþtýrma, sondaj makineleri üretimi, petro-kimyasallar, yiyecek ve içecek, tekstil, elektronik ve metal iþleme.
Nüfus:
Toplam: 8.202.500
Kadýnlar: 4.023.000
Erkekler: 4.179.500
Kent Nüfusu : %52
Kýrsal Kesim Nüfusu : % 48
Nüfus Artýþ Hýzý : % 08
Nüfus Yoðunluðu: 92 (Kiþi/km²)
Nüfusun Kompozisyonu:
Azeri: % 90
Diðer (Rus, Talýþ, Lezgi, Yahudi, Ermeni, Gürcü, Tat ve Kürt): %10
Nüfusun Özellikleri
Ortalama Yaþam Süresi :71,3 (yýl)
Erkeklerde: 68,6
Kadýnlarda: 74,6
Bebek Ölüm Oraný : % 020
Ýþsizlik Göstergeleri:
Toplam iþsiz sayýsý: 50.963
Kadýnlar: 27.875
Erkekler: 23.088
Ýþsizlerin Toplam Çalýþabilir Nüfusa Oraný: % 1.20
Eðitim:
Okur Yazarlýk Oraný: % 99
Saðlýk:
Doktor Sayýsý: 29.090
Diþ Hekimi Sayýsý: 2.280
Saðlýk Personeli: 60.300
Hastane Sayýsý: 740
Poliklinik Sayýsý: 1.620
Eczane Sayýsý: 1.615
Bir Hekime Düþen Hasta Sayýsý: 278
Politik Yapý:
Azerbaycan Cumhuriyeti 12 Kasým 1995 tarihinde referandum ile kabul edilmiþ olan Anayasa ile idare edilmektedir. Bu anayasaya göre Azerbaycan demokratik, laik ve üniter bir cumhuriyettir. Kuvvetler ayrýlýðý prensibini benimsemiþ, yasama yetkisi Milli Meclis’e, yürütme yetkisi Cumhurbaþkanýna, yargý yetkisi de baðýmsýz mahkemelere verilmiþtir. Cumhurbaþkaný hem devletin hem de icranýn baþýdýr.
Cumhurbaþkaný:
Beþ yýl süre ile ve oylamaya katýlanlarýn üçte iki oy çoðunluðu ile seçilir. Görev süresi 5 yýldýr.
Milli Meclis:
100’ü tek adaylý seçim bölgelerinden seçilen, 25’i ise parti listesinden gelen 125 üyeden oluþmaktadýr. Görev süresi 5 yýldýr.
Ýdari Yapý:
Azerbaycan Cumhuriyeti “Rayon” adý verilen idari bölgelere ayrýlmýþtýr ve 59 rayon (bölge),, 11 þehir ve Nahçývan Özerk Cumhuriyeti’nden oluþmaktadýr. Bakü ve Gence kendilerine baðlý Rayonlarý bulunmasý sebebiyle Büyükþehir olarak tanýmlanmaktadýr. Rayonlarýn yürütme yetkileri münhasýran Cumhurbaþkaný tarafýndan atanan “Ýcra Hâkimleri” (Ýcra Baþçýsý) tarafýndan kullanýlmaktadýr. 12 Aralýk 1999 tarihinde, ilk yerel seçimler yapýlmýþ ve Ýcra Hâkimiyeti sistemi ile birlikte belediye sisteminin de uygulamasýna geçilmiþtir.
TÜRK HAREKETÝ