Temmuz 2019 Bulteni

Temmuz 2019 Bulteni

Temmuz 2019 Bulteni haberinin gerçek görüntüsü.

Yazdır

2019-09-27 15:22

Bu sayýmýzda;

    * Türkiye Cumhuriyeti'nin Tapusu Lozan'ý,
    * Türk Birliðinden,
    * Ankara Savaþýndan,
    * Türklere Temmuz ayýnda yapýlan katliamlardan,
    * Hatay'ýn vatana katýlýþýndan, bahsetmeye çalýþtýk.
 

Hatay’ýn Anavatana Katýlmasý

 

    Misak-ý milli sýnýrlarý içerisinde yer alan Hatay, Mondros Ateþkes Antlaþmasý sonrasýnda Fransýzlar tarafýndan iþgal edilmiþti. Nüfusun çoðunluðu Türklerden oluþan Hatay, sahip olduðu Ýskenderun Limaný nedeniyle gerek ekonomik gerekse askeri açýdan stratejik bir bölgeydi. Ancak Sakarya Savaþý sonrasý koþullarýnda Fransa’yla imzalanan Ankara Antlaþmasýyla Hatay, Fransýz mandasý altýndaki Suriye’ye özel bir yönetim, resmi dilinin Türkçe, para biriminin ise Türk lirasý öngörüsü altýnda býrakýldý.

    Buna göre bölgede bulunan Türkler,

      * Kültürlerini geliþtirebilmek için her türlü kolaylýktan yararlanacak,

      * Kurulacak Türk okullarýnda Türkçe öðretim yapýlabilecek,

      * Hatay idaresinde görevli idareci ve memurluklar için Türklerden, nüfuslarý oranýnda atama yapýlacak,

      * Hatay için özel bir bayrak belirlenmesi de kabul edilmiþti.

    Ancak Fransa, 1936’da sömürgesi olan Suriye ve Lübnan’ýn egemenlik haklarýný tanýyarak bölgeden askerlerini çekince tarihimize “Hatay Sorunu” olarak geçen sorun baþ gösterdi.

Bunun üzerine Türkiye, ayný egemenlik hakkýnýn Hatay’a da tanýnmasýný istedi. Atatürk, 1936’da yaptýðý meclis açýlýþ konuþmasýnda, “Bundan böyle Fransýzlarla aramýzda senelerdir sürüp giden davanýn neticelenmesinin zamaný gelmiþtir.” diyordu.

    Bu kararlý tutumunu eyleme geçiren Atatürk, “Antakya – Ýskenderun ve Havalisi Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” baþkaný olan Tayfur Sökmen’e þu talimatý vererek konuyla doðrudan ilgilenmeye baþladý:

“Sökmen, bugünden itibaren davaya resmen el kondu. Antakya-Ýskenderun ve havalisinin adý bundan böyle Hatay’dýr. Cemiyetinizin adýný “Hatay Egemenlik Cemiyeti” olarak deðiþtirin ve faaliyetinizi bu isim altýnda yürütün.”

    Atatürk’ün ýsrarla üzerinde durduðu Hatay konusu Milletler Cemiyetine taþýndý. 1937’de Milletler Cemiyetinde Türkiye’nin bu konudaki görüþleri kýsmen dikkate alýnmak suretiyle o zamanki adýyla “Sancak” adýyla Hatay’ýn özerk bir bölge olmasý kararlaþtýrýldý. Ancak Hatay Sorunu çözülmüþ deðildi.

    Hatay Meclis seçimleri sýrasýnda yaþanan sorunlar üzerine Atatürk, 1938’in Mayýs ayýnda ilerlemiþ hastalýðýna raðmen Mersin’e kadar geldi. Hatay sorunu ile ne kadar yakýndan ilgilendiðini ve Hatay’ý ne kadar önemsediðini hayatýný riske atarak bir kez daha göstermiþ oldu. Bu geliþmeler üzerine Aðustos 1938’de yapýlan seçimlerden sonra Hatay Meclisi 2 Eylül 1938’de ilk toplantýsýný yaptý ve baðýmsýz Hatay Devletini kuruldu.

    Atatürk, Hatay’ýn baðýmsýzlýðýný ölmeden önce görebilmiþti. Ancak Hatay’ýn Türkiye’ye katýlýmý Atatürk’ün ölümünden sonra gerçekleþebildi.

    Ýkinci Dünya Savaþý’nýn baþlama olasýlýðýnýn uluslararasý dengeleri deðiþtirmesi üzerine Türkiye ile Fransa arasýndaki yakýnlýk arttý. Ýki devlet arasýnda varýlan antlaþma sonucu Hatay Meclisi 29 Haziran 1939’da Türkiye’ye baðlanma kararý aldý. TBMM, 7 Temmuz 1939’da kabul ettiði bir yasa ile Hatay’ýn Türkiye’nin bir ili olduðunu karara baðladý.